پس از زایمان، جفت از دیواره رحم جدا می‌شود و رحم برای بازگشت به اندازه قبل از بارداری منقبض می‌گردد. این انقباض‌ها منجر به دفع خون، ترشحات و باقی‌مانده‌های بافتی از رحم می‌شود. خونریزی پس از زایمان بخش طبیعی از روند بهبودی بدن است و نشان‌دهنده عملکرد صحیح رحم است.
مراحل مختلف خونریزی پس از زایمان:
لُهَس قرمز (Lochia Rubra): این مرحله طی سه تا پنج روز اول رخ می‌دهد و شامل خون تازه از زخم‌های محل جدا شدن جفت از رحم است. رنگ خون در این مرحله قرمز تیره است.
لُهَس صورتی (Lochia Serosa): از روز پنجم تا دهم، خونریزی کاهش می‌یابد و ترشحات صورتی می‌شوند که نتیجه مخلوط شدن خون با مایعات دیگر بدن است.
لُهَس سفید (Lochia Alba): این مرحله ممکن است تا چهار هفته یا بیشتر طول بکشد. ترشحات سفید یا زرد رنگ که بیشتر از سلول‌ها و بافت‌های مرده تشکیل شده‌اند، در این مرحله دیده می‌شوند.
مدت زمان خونریزی پس از زایمان
مدت خونریزی پس از زایمان طبیعی متغیر است و می‌تواند بین دو تا شش هفته طول بکشد. برخی زنان ممکن است تجربه خونریزی کوتاه‌تر یا طولانی‌تری داشته باشند.
عوامل مؤثر بر طول مدت خونریزی عبارتند از:
اندازه و وزن نوزاد: نوزادان بزرگتر ممکن است آسیب بیشتری به رحم وارد کنند که منجر به افزایش مدت خونریزی می‌شود.
تعداد زایمان‌های قبلی: زنانی که چندین بار زایمان کرده‌اند ممکن است خونریزی بیشتری داشته باشند.
مراقبت‌های پس از زایمان: شیوه مراقبت از خود پس از زایمان می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر مدت و شدت خونریزی داشته باشد.
راهکارهای تسریع بهبود و کاهش خونریزی پس از زایمان
برای تسریع بهبود و کاهش مدت خونریزی پس از زایمان طبیعی، می‌توان از چند روش موثر استفاده کرد:
شیردهی مداوم: شیردهی به نوزاد ترشح هورمون اکسی‌توسین را افزایش می‌دهد که باعث انقباض رحم شده و به کاهش خونریزی کمک می‌کند. این هورمون همچنین به بازگشت رحم به اندازه اولیه خود سرعت می‌بخشد.
استراحت مناسب: استراحت کافی به بدن اجازه می‌دهد تا با سرعت بیشتری بهبود یابد. همچنین با کاهش فشار بر روی رحم، می‌توان شدت خونریزی را کمتر کرد.
نوشیدن مایعات زیاد: مصرف مایعات کافی به حفظ رطوبت بدن و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. نوشیدن آب، چای گیاهی و سوپ‌های مغذی از جمله گزینه‌های مناسب هستند.
فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی: پیاده‌روی ملایم باعث بهبود گردش خون می‌شود و به فرآیند بهبودی طبیعی بدن کمک می‌کند. باید از انجام فعالیت‌های سنگین و شدید اجتناب کرد.
رژیم غذایی مقوی: تغذیه متعادل و غنی از آهن و ویتامین‌ها به جبران خون از دست رفته کمک کرده و روند بهبودی را تسریع می‌کند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، گوشت‌های کم‌چرب و حبوبات توصیه می‌شود.
پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین: فعالیت‌های سنگین ممکن است باعث افزایش خونریزی شوند. بنابراین تا زمانی که خونریزی کاهش نیافته، باید از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت‌های فیزیکی شدید خودداری کرد.
مراقبت از وضعیت خونریزی: زنان باید وضعیت خونریزی خود را تحت نظر داشته باشند. در صورت افزایش شدید خونریزی یا بروز علائمی مانند تب، درد شدید یا بوی نامطبوع، فوراً باید به پزشک مراجعه شود.
